Tổng Giám đốc nước sạch sông Đà nói trong buổi họp báo vụ nước nhiễm dầu thải: “Vâng, xin lỗi!”

Về việc dầu thải có giải quyết được không?, ông Tốn cho hay, thực ra trong dây chuyền có một máng hớt váng và “công nghệ giải quyết được cái này sẽ không thì không dám chắc bởi đây lần đầu tiên xảy ra”.

Tổng Giám đốc công ty nước sạch sông Đà khẳng định, không phải lấy nước ô nhiễm để xử lý nước thải. Bởi đã khoanh vùng, xử lý và nước đó là nước bình thường.

“Nếu nước không bình thông thường không dám xử lý. Quý vị cũng thông cảm, công ty không phải để doanh thu lên. Trong 10 năm phục vụ người dân Thủ đô, công ty đặt sức khỏe, chất lượng của người dân lên trên hết chứ không phải vì cái gì”, ông Tốn nói.

Khi phóng viên liên tiếp chất vấn, đề nghị ông Tốn cho biết, bản thân có nói lời xin lỗi với hàng vạn hộ dân là khách hàng dùng nước của công ty ở Hà Nội không và xin lỗi cụ thể những gì? Ông Tốn cho rằng, qua đây, công ty cũng rút hiểu biết trước những phản ánh của khách hàng.

“Công ty cũng xem như là có một lỗi vì khách hàng như các cụ nói là thượng đế, khách hàng yêu cầu… Với Công ty nước sạch Hà Đông… anh em đều đều liên lạc với nhau, có thứ gì chia sẻ nhau hết. Đương nhiên với người dân cũng phải cảm thông là trực tiếp… đương nhiên, vâng! Xin lỗi. Công ty đã nhận lỗi về vấn đề nhiều khi khách hàng cần mà mình không đến kịp thời”, ông Tốn nói.

Ông này cho rằng, nhiều khi công ty cũng không phản ánh kịp thời, giải thích cho người dân hiểu rõ khi có sự cố.

“Công ty cũng đều có lỗi nhưng người dân cũng phải thông cảm”, vị này nói rồi cho hay, theo quy định, dĩ nhiên công ty sẽ họp rút kinh nghiệm, nếu mà sai dĩ nhiên sẽ chịu trách nhiệm.

“Thực ra, bản thân mình cũng là Tổng giám đốc làm mướn thôi. Cho nên thực ra bảo mình suy nghĩ về vấn đề cấp nước hay không cấp nước, nếu giờ dừng cấp nước thì tôi quá an toàn và quá hay, nhưng tôi có một cái tâm duy nhất là phục vụ người dân, vì người dân, không vì thứ gì hết”, ông Tốn trả lời và nói xin hết.

Về câu hỏi liên quan đến trách nhiệm bồi thường đối với những người dân phải dùng nước sạch không đáp ứng trong thời qua như thế nào, ông Tốn dường như không trả lời.

Trả lời tại cuộc họp báo, Phó giám đốc Sở Y tế Hà Nội Hoàng Đức Hạnh cho biết, sau khi có thông tin, Sở đã chủ động giám sát các mẫu nước và lấy 8 mẫu, kể cả cả trên nhà máy, cột và 4 mẫu ở hộ dân.

Kết quả xét nghiệm cho thấy, có chất Styren và nồng chiều cao hơn mức cho phép trong tiêu chuẩn của Bộ Y tế cho phép (20mg/l).

Cụ thể, nồng chiều tăng dần hơn ở phía nhà máy, thấp dần ở phía nhà dân với mức cao hơn từ 3,6 – 1,6 lần mức cho phép.

Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội thông tin, chất Styren theo quy định nằm trong tiêu chí C và sẽ kiểm tra 2 năm một lần. Tuy nhiên, với sự cố vừa qua, đơn vị đã phối phù hợp với cơ quan chức năng của Bộ Y tế để kiểm tra.

Ông Hạnh nhận định, mùi “lạ” ở nước mà người dân cảm thu được có thể do chất Styren, do dầu chảy ra và mùi clo gây khó chịu.

“Hiện nay với nước sạch có hai tiêu chí, 1 là có mùi, hai là styren có nồng độ cao hơn thì không đáp ứng chất lượng. Còn chất styren có ảnh hưởng như thế nào thì hiện giờ chưa hiện hữu tư liệu chính thống nói rõ “, ông Hạnh nêu.

Ông cũng dẫn lại tài liệu của cơ quan quản lý Mỹ, quy định nước uống đóng chai là không quá 0,1 mg/lít. Mỗi nước quy định khác nhau. Có những tin tức khác nhau ở những nước, những cơ quan khác nhau.

“Đúng là hàm lượng styren có cao hơn mức bình thường nhưng chưa xuất hiện căn cứ để xác định ảnh hưởng đến đâu, ảnh hưởng thế nào đối với sức khỏe người dân “, ông Hạnh nói.

Lãnh đạo Sở Y tế nêu rõ, kiểm tra có 2 phần, nội kiểm vằ ngoại kiểm. Nội kiểm do nhà xưởng làm và chịu trách nhiệm. Còn ngoại kiểm do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, trách nhiệm của bộ phận kiểm soát bệnh tật và hàng tháng đều có xét nghiệm, báo cáo bộ phận quản lý nhà nước là Sở Xây dựng, trên cơ sở đó khuyến cáo.

Về khuyến cáo cho người dân, ông Hạnh nói, trong báo cáo của TP đã mang ra khuyến nghị rất rõ.

Hướng tiếp theo, chỉ đạo Sở Y tế nêu, ngày bữa qua đã có buổi họp với những chuyên gia của Viện sức khỏe nghề nghiệp, Cục Quản lý môi trường thì nhất trí tiếp tục có quan sát toàn diện hơn tức là lấy mẫu nhiều hơn, ở cả nhà máy, trên đường ống và cả hộ gia đình. Đồng thời, giám sát chặt chẽ hơn chất lượng nước.

Trả lời thêm về việc không thông báo cho bộ phận chức năng, ông Nguyễn Văn Tốn, Tổng giám đốc Cty nước sạch Sông Đà giơ một tờ văn bản và nói có công văn báo cáo Công an và tỉnh Hòa Bình.

Về việc tại sao phải báo cáo tỉnh Hòa Bình, ông Tốn lý giải, vì địa bàn đó thuộc Hòa Bình.

“Đúng ra trong công văn này báo cáo ghi ngày 10/10. Thứ nhất chuẩn xác Sở Xây dựng cũng có thể đánh máy nhầm vì ngày 9/10, đội vớt rong rêu ở cửa kênh phát hiện váng dầu xuất hiện.

Trước đó, trời có mưa còn dầu thải bị đổ trên đường, cách hồ, kênh của nhà xưởng 3km và bên đây nằm trên đường mòn, 1 bên là khe suối. Dầu thải đó đổ rải ra đường và do mưa chảy qua đường và xuống ao cá nhà dân. Ao cá đó khi mưa tràn xuống suối Kum, chảy lên suối Vằng, nước nưa nhiều tràn xuống hồ. Chính vì thế dầu tràn xuống hồ”, ông Tốn giải thích.

Ông Nguyễn Văn Tốn, Tổng Giám đốc Cty nước sạch Sông Đà

Vị này cho hay, phát hiện sự việc lúc 9h, và công ty đã huy động cán bộ công nhân viên, thuê cả người dân ở ngoài và dùng phao chuyên dụng quây không cho dầu lan ra mặt hồ. Sau đó triển khai vớt, dùng hút dầu chuyên dụng, 1 là xa lánh dầu lại, hai là tránh ô nhiễm nguồn nước.

“Song song đó, công ty cũng cử người đi tìm nguyên do tại sao và đi lòng vòng khe núi mới phát hiện ra dầu thải đó vãi trên đường và công ty huy động hai xe cát để thấm, làm sạch đường, cách ly toàn bộ khu vực dầu tràn xuống kể. Ngày 10, huy động người dân ở đó làm sạch toàn bộ”, ông Tốn nêu.

Trả lời thêm về việc báo cáo chính quyền địa phương, ông Tốn cho rằng, ngay lúc đấy công ty đã gọi điện báo chính quyền bản địa và cảnh sát tỉnh truy tìm, lập biên bản, nhưng sáng hôm sau mới xuống, có biên bản ngày 10.

“Tại sao công ty báo cáo ngày 10, vì tất cả công chuyên viên tập trung vớt dầu, kể cả văn thư, kế toán phải ra vớt dầu. Cái đó người dân chứng kiến”, ông Tốn giải thích.

Ông này nói thêm, bản thân đã cho anh em xét nghiệm và với rập khuôn đạt A cho kết quả, mùi vị vẫn cứ bình thường, nên công ty vẫn cho tiếp tục sản xuất, xử lý.

“Đêm hôm 9/10, Công ty đã súc xả tuyến ống khoảng 10km, và bể tràn bể chứa. Sau đó đến ngày 10, công ty nhận được phản ánh của khách hàng, báo chí về hiện tượng mùi đã cho phòng thí nghiệm đi kiểm tra. Thực ra, nước ra công xưởng vẫn đảm bảo còn cũng có thể là vì mùi clo.

Trên đó, bao gồm ngày 11, liên ngành lên kiểm tra, có cả báo chí tham gia, trên nhà xưởng cũng có thể có mùi”, ông Tốn nêu thêm.

Về lý do tại sao công ty không dừng cấp nước, ông Tốn xin chia sẻ thật: “Thực ra lúc bấy giờ với thâm tâm của tôi 80% là dừng cấp nước. Tại vì nghĩ có thể chất lượng nước có vấn đề. Trong thâm tâm không lấy tính mạng người dân để mà ấy được, vì một hai ngày cũng không …

Tại sao vẫn cấp nước, vì đến ngày 10, đòi hỏi xét nghiệm, xem như bình thường nội kiểm thì chỉ tiêu A một tuần một lần xét nghiệm không vấn đề gì . Tham khảo một số chuyên gia khuyến cáo, phản biện.

Bây giờ anh đồng ý cắt nước thì lý do gì cắt nước, anh bảo ô nhiễm thì chứng cứ đâu. Trong khi kết quả kiểm tra nội hàm của anh vẫn đảm bảo. Cty cấp tốc lấy mẫu nước đi kiểm tra tiêu chuẩn C, bình thường mất 10 – 20 ngày mới ra, còn bình thường như trước thì phải quá 20 ngày với tiêu chuẩn B, C. Lúc bấy giờ, lấy cớ gì để dừng cấp nước.

Thực ra nước sông Đà ảnh hưởng đến người dân biết bao nếu mất nước. Người dân mất nước mà người dân không biết vì sao. Tôi cũng tham khảo quan điểm chuyên gia và phản biện như thế thì tiếp tục cấp nước”.

Chiều 15/10, UBND thành phố Hà Nội đã có tin tức chính thức về việc nước sinh hoạt có xuất xứ từ nước sạch sông Đà tại một số khu vực của thành phố có mùi khét nồng nặc, váng dầu.

Theo ông Lê Văn Dục, Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, kết quả kiểm tra của đoàn công tác xác định, tại khu vực đầu nguồn tại khe núi tại xã Phú Minh, Kỳ Sơn, tỉnh Hòa Bình có dấu hiệu đổ dầu nhớt thải trộm.

Chất thải dầu này đã chảy lan ra suối rồi chảy vào hồ Đầm Bài (là hồ chứa nước để cấp cho nhà máy).

Một số cán bộ của Công ty cổ khúc đầu tư nước sạch Sông Đà (Viwasupco) có phát giác vấn đề này từ sáng ngày 8/10/2019, nhưng dường như không có bất cứ báo cáo nào với các bộ phận chức năng của tỉnh Hòa Bình, cũng giống thành phố Hà Nội.

Đồng thời, không có bất kể hành vi ứng cứu ngăn chặn ô nhiễm của nguồn dầu này theo quy định, mà cứ để mặc kệ, dẫn đến váng dầu này đã chảy vào nguồn nước qua hệ thống giải quyết nước của nhà máy, rồi chảy vào hệ thống phân phối đến người dân ở các vùng Hà Đông, Hoàng Mai, Thanh Xuân.

Ông Dục cho biết, các cán bộ của Trung tâm kiểm soát đau ốm Sở Y tế Thành phố đã lấy nhiều mẫu nước tại nhiều vị trí không trùng lặp để xét nghiệm.

Căn cứ vào kết quả xét nghiệm của Trung tâm khống chế bệnh tật của Thành phố theo QCVN 01:2009/BYT xác định:

Các mẫu xét nghiệm đều có hàm lượng Styren thuộc nhóm các tiêu chuẩn giám sát mức độ C, cao hơn giới hạn cho phép (20mg/l) theo QCVN 01:2009/BYT từ 1,3 đến 3,65 lần (tại các vòi hộ gia đình, hàm lượng Styren thấp hơn tại công xưởng và những điểm chứa trung gian).

Từ kết quả xác minh, kết quả giám định xác định mùi “khét” có tại trong nguồn nước tại những nhà dân trong toàn bộ khu vực cấp nước của nhà máy tại những quận: Thanh Xuân, Hoàng Mai, Hà Đông là vì chất Styren có từ dầu thải gây ra.

Kết hợp với mùi nồng nặc của chất clo (kết quả xét nghiệm có hàm lượng 0,8mg/l- Nằm trong giới hạn cho phép theo TCVN).

Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội nêu rõ, UBND Thành phố đã chỉ đạo, yêu cầu Công cổ phần Đầu tư nước sạch sông Đà (Viwasupco) cần tổ chức khắc phục ngay các chất dầu thải tại khu vực đầu nguồn tại khe núi tại Phú Minh, Kỳ Sơn, Hòa Bình cũng giống vùng dầu hiện còn trên hồ Đầm Bài.

Thực hiện ngay việc súc xả toàn bộ hệ thống nước sạch sông Đà từ Nhà máy, bể chứa, các tuyến đường ống truyền dẫn, phân phối, cho dù là những bể chứa khu chung cư, toàn bộ tại các địa bàn người dân sử dụng nước do Công ty cung cấp.

Toàn bộ chi phí do Công cổ khúc đầu tư nước sạch sông Đà- Viwasupco chịu trách nhiệm.

Hà Nội cũng đòi hỏi kiểm tra, rà soát lại quy trình quản lý vận hành nhà xưởng nước sạch sông Đà, làm rõ lý do các khâu, các bộ phận giám sát chất lượng nguồn nước, nếu các thiết bị này không đạt yêu cầu, luôn phải có kế hoạch thay thế ngay.

Nhà máy cũng phải có kế hoạch rà soát, đánh giá lại toàn bộ trang thiết bị đã đầu tư; có kế hoạch đánh giá chính xác chất lượng, tổ chức thay thế đáp ứng nâng lên chất lượng nước, đảm bảo tiêu chí đồ uống được tại vòi.

Xây dựng kế hoạch bảo quản nguồn nước, lắp đặt hệ thống camera giám sát, theo dõi, phát giác và xử lý kịp thời những tác động gây ảnh hưởng đến nguồn nước cấp cho nhà xưởng nước mặt sông Đà.

Bên cạnh đó, công ty cần chủ động đòi hỏi các cán bộ, công nhân khi phát giác có triệu chứng váng dầu vào trong ngày 8/10 nhưng đang không báo cáo, phải có báo cáo giải trình và tổng hợp các báo cáo các bộ phận chức năng.

Từ các kết quả ban đầu của việc kiểm tra, UBND TP Hà Nội khuyến cáo, trong thời gian trước mắt, khi Công ty CP đầu tư nước sạch sông Đà chưa súc xả, thau được toàn bộ hệ thống nước tại những bể của gia đình, khu chung cư, các bể tăng áp, mọi người dân có sử dụng nước thuộc vùng do Công ty Cổ phần Viwaco, Công ty TNHH MTV nước sạch Hà Đông cung cấp, chỉ nên dùng nguồn nước này để tắm giặt, không sử dụng để nấu ăn, uống.

Nếu có nấu ăn, uống tạm thời dùng nước chai, bình do các đơn vị khác cung cấp .

UBND TP Hà Nội đã có công báo gửi UBND tỉnh Hòa Bình đề xuất lãnh đạo Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Hòa Bình tổ chức điều tra làm rõ hành vi đổ trộm chất dầu thải tại khe núi tại xã Phú Minh, Kỳ Sơn, Hòa Bình.

Ngoài làm, điều tra, làm rõ hành vi thiếu trách nhiệm của cán bộ, lãnh đạo Công ty CP Đầu tư nước sạch sông Đà lúc biết rõ có sự ô nhiễm từ nguồn dầu thải dường như không có hành vi chống lại kịp lúc dẫn đến sự cố nhiễm toàn bộ hệ thống cung cấp nước cung cấp cho người dân tại quận Hoàng Mai, Thanh Xuân, Hà Đông để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Biên Tập Và Sưu Tầm: Công ty môi trường và xử lý nước thải Việt Envi